mã hóa quỹ gặp mùa đông lạnh giá: Thử thách và cơ hội trong thời kỳ điều chỉnh ngành

Trong bức tranh của chu kỳ kinh tế, năm thành lập của quỹ được gọi là Vintage, giống như năm sản xuất rượu vang phản ánh "điều kiện tự nhiên", năm của quỹ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của nó. Đối với các quỹ mã hóa được thành lập trong thời gian dịch bệnh, hiện tại đang phải trải qua thử thách nghiêm khắc từ "năm xấu".

Gần đây, một quỹ Web3 có quy mô lên tới 400 triệu USD đã thông báo tạm ngừng đầu tư vào các dự án mới và kế hoạch huy động vốn tiếp theo. Mặc dù quỹ này đã đầu tư hơn 40 triệu USD vào hơn 30 dự án trong ba năm qua và tỷ suất sinh lợi nội bộ vẫn ở mức hàng đầu, nhưng quyết định này phản ánh những khó khăn mà các quỹ đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực mã hóa đang phải đối mặt: quy mô huy động vốn của các tổ chức và sự nhiệt tình đầu tư vào các dự án đều giảm sút, mô hình khóa token khi niêm yết thường xuyên bị nghi ngờ, một số nhà đầu tư linh hoạt thậm chí đang sử dụng thị trường thứ cấp và các hoạt động phòng ngừa để bảo toàn giá trị danh mục đầu tư của mình.

Trong bối cảnh lãi suất vĩ mô cao, quy định không rõ ràng và những vấn đề nội bộ trong ngành đang đan xen, các quỹ VC mã hóa đang trải qua một giai đoạn điều chỉnh chưa từng có. Đặc biệt, các quỹ mã hóa được thành lập vào khoảng năm 2021, môi trường hiện tại đã làm tăng thêm khó khăn trong công việc thoái vốn của họ. Một số người trong ngành cho biết, nhiều quỹ VC mà họ đầu tư đã thực hiện giảm giá kế toán 60%, hy vọng cuối cùng có thể thu hồi 40% vốn gốc.

"Cuộc ăn mừng vốn" trong giai đoạn 2021 đến 2022 có liên quan chặt chẽ đến bối cảnh thời đại đặc biệt. Do ảnh hưởng của đại dịch, nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới đã thực hiện chính sách nới lỏng định lượng và lãi suất bằng 0 quy mô lớn, dẫn đến tình trạng thanh khoản toàn cầu tràn ngập, "tiền nóng" đổ vào các tài sản có lợi suất cao. Trong môi trường được gọi là "mọi thứ đều là bong bóng" này, ngành công nghiệp mã hóa mới nổi đã trở thành một trong những người hưởng lợi quan trọng.

Đối mặt với cơ hội lớn như vậy, các tổ chức đầu tư mạo hiểm mã hóa dễ dàng thu hút vốn đều áp dụng chiến lược đầu tư "nâng đỡ" với những khoản đặt cược lớn vào các lĩnh vực ý tưởng, trong khi ít chú ý đến giá trị nội tại của dự án. Hành vi đầu tư tách rời khỏi nền tảng này về bản chất là "định giá kỳ vọng" dưới chi phí vốn siêu thấp, đặt ra những mối nguy hiểm trong tương lai.

Cơ chế khóa token ban đầu nhằm mục đích giải phóng token theo từng giai đoạn dài hạn, ngăn chặn các bên dự án và nhà đầu tư sớm bán tháo trong thời gian ngắn, nhằm bảo vệ sự ổn định của hệ sinh thái và lợi ích của nhà đầu tư nhỏ lẻ. Tuy nhiên, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ bắt đầu thu hẹp bảng cân đối kế toán và tăng lãi suất từ năm 2022, tính thanh khoản nhanh chóng bị thắt chặt, bong bóng trong ngành mã hóa vỡ, và thị trường bước vào giai đoạn "quay về giá trị" đầy đau đớn. Các quỹ đầu tư mạo hiểm mã hóa không chỉ chịu lỗ lớn trong các khoản đầu tư sớm mà còn phải đối mặt với sự nghi ngờ từ các nhà đầu tư.

Dữ liệu cho thấy, hầu hết các dự án theo dõi đều có giá trị giảm mạnh, một số dự án thậm chí giảm hơn 80% so với cùng kỳ. Nhiều VC mã hóa đã cam kết khóa vị trí có thể đã bỏ lỡ cơ hội thoát tốt hơn trên thị trường cấp hai vào năm ngoái. Để đối phó với khó khăn, một số quỹ đầu tư mạo hiểm đã hợp tác bí mật với các nhà tạo lập thị trường, sử dụng các sản phẩm phái sinh và vị thế bán khống để phòng ngừa rủi ro khóa vị trí.

Trong thời kỳ thị trường suy thoái, việc huy động vốn cho quỹ mã hóa mới cũng đầy thách thức. Mặc dù số lượng quỹ mới trong cả năm 2024 đã tăng lên, nhưng nếu tính theo tỷ lệ hàng năm, quy mô huy động vốn vẫn thấp hơn nhiều so với mức trong giai đoạn thị trường tăng trưởng năm 2021 đến 2022.

Trong khi đó, các đồng Meme token với sức hấp dẫn của "huyền thoại làm giàu" đã nhiều lần kích thích cơn sốt giao dịch, hút đi một lượng lớn vốn đầu tư ngắn hạn. Hiện tượng này đã khiến cho một số dự án Web3 thực sự có tiềm năng bị hạn chế về mức độ tiếp cận và khả năng thu hút nguồn lực. Một số quỹ phòng hộ cũng đã bắt đầu tham gia vào thị trường Memecoin, tìm kiếm lợi nhuận siêu việt từ sự biến động cao.

Việc ra mắt ETF giao ngay Bitcoin là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến hệ sinh thái VC mã hóa. Kể từ khi các ETF đầu tiên được phê duyệt vào tháng 1 năm 2024, các tổ chức và nhà đầu tư cá nhân có thể đầu tư trực tiếp vào Bitcoin thông qua các kênh được quản lý, các ông lớn quản lý tài sản truyền thống trên Phố Wall đều đã tham gia. Điều này không chỉ củng cố thuộc tính tài sản của Bitcoin như "vàng kỹ thuật số", mà còn thay đổi logic lưu chuyển vốn của ngành.

Một lượng lớn vốn vốn có thể chảy vào các quỹ đầu tư mạo hiểm sớm hoặc các đồng coin không chính thức đã chọn giữ lại trong các sản phẩm ETF, tạo thành một vị thế nắm giữ thụ động. Xu hướng này khiến các dự án khởi nghiệp trong lĩnh vực Web3 khó có thể nhận được sự quan tâm tài chính đủ, các kênh thoát token dự án của VC sớm bị hạn chế, tính thanh khoản của thị trường thứ cấp yếu, dẫn đến thời gian thu hồi vốn kéo dài và khó khăn trong việc hiện thực hóa lợi nhuận.

Môi trường bên ngoài cũng rất nghiêm trọng: lãi suất cao và tính thanh khoản ngày càng thắt chặt khiến LP ngần ngại đối với các cấu hình rủi ro cao, chính sách quản lý tuy liên tục phát triển nhưng vẫn cần hoàn thiện. Các chuyên gia trong ngành cho rằng, hiện tại người dùng đã quen với mô hình giao dịch đầu cơ, trong khi các thử nghiệm ứng dụng ở nhiều lĩnh vực cũng khó tìm thấy đột phá, cơ hội hạ tầng mới rất khan hiếm.

Dưới nhiều áp lực, "thời khắc tối tăm nhất" của VC mã hóa có thể kéo dài một thời gian. Tuy nhiên, như lịch sử đã chỉ ra, mỗi đáy đều chứa đựng những cơ hội mới. Trong tương lai, những quỹ có thể sống sót và tích lũy kinh nghiệm trong giai đoạn điều chỉnh này có thể nổi bật trong vòng đua bò tiếp theo, tái định hình lại bối cảnh ngành.