Tài sản tiền điện tử trở thành chiến trường mới của xung đột Israel, thị trường tài sản kỹ thuật số dưới thể chế thần quyền rơi vào bóng tối
Sự đối đầu giữa Iran và Israel đã lan sang lĩnh vực Tài sản tiền điện tử.
Vào ngày 18 tháng 6 năm 2025, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất của Iran, Nobitex, đã phải chịu một cuộc tấn công mạng gây sốc cho ngành. Một tổ chức hacker tự xưng là "Săn chim sẻ" đã vượt qua hệ thống phòng thủ của Nobitex, đánh cắp gần 90 triệu đô la tài sản. Tổ chức này tuyên bố Nobitex đã hỗ trợ chính phủ Iran lẩn tránh các lệnh trừng phạt quốc tế và tài trợ cho các hoạt động bất hợp pháp, và số tiền bị đánh cắp đã được chuyển vào các tài khoản mang thông tin chống Iran.
Tin tặc cũng đã đăng cảnh báo trên mạng xã hội: "Những cuộc tấn công mạng này là vì Nobitex đã trở thành một công cụ quan trọng cho chế độ Iran vi phạm lệnh trừng phạt. Hợp tác với cơ sở hạ tầng vi phạm lệnh trừng phạt của chế độ Iran sẽ khiến tài sản của bạn gặp rủi ro."
Sự kiện tấn công mạng nghiêm trọng này không chỉ tiết lộ thị trường Tài sản tiền điện tử khổng lồ của Iran, mà còn khiến mọi người nhận ra rằng: quốc gia duy nhất còn lại trên toàn cầu và đến nay vẫn thực hiện toàn diện chế độ thần quyền Hồi giáo, đã hòa nhập sâu sắc với ngành công nghiệp Tài sản tiền điện tử.
Động lực: Kênh tài chính dưới lệnh trừng phạt
Sự quan tâm của Iran đối với tài sản tiền điện tử chủ yếu xuất phát từ áp lực kinh tế và địa chính trị. Do phải đối mặt với các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt, các kênh tài chính thông thường của Iran bị hạn chế, thương mại quốc tế và chuyển tiền bị cản trở. Trong bối cảnh này, tài sản tiền điện tử được coi là một phương tiện thay thế.
Phân tích chỉ ra rằng tình hình kinh tế của quốc gia này cũng là một lý do quan trọng thúc đẩy sự phát triển của thị trường Tài sản tiền điện tử. Iran đã phải đối mặt với lạm phát cao và áp lực mất giá đồng tiền trong thời gian dài, đồng nội tệ rial liên tục yếu đi. Thị trường chứng khoán biến động mạnh, buộc nhiều người gửi tiền phải đầu tư vào Tài sản tiền điện tử để phòng ngừa rủi ro. Đối với người dân Iran bình thường, Tài sản tiền điện tử được coi là một công cụ giữ giá và đa dạng hóa tài sản, đặc biệt trong thời kỳ kinh tế bất ổn.
Theo báo cáo phân tích của công ty an ninh, tổng lượng Tài sản tiền điện tử chảy vào các sàn giao dịch lớn của Iran trong năm 2022 gần đạt 3 tỷ USD, trong đó Nobitex là nền tảng giao dịch lớn nhất của nước này, chiếm khoảng 87% thị phần. Các nền tảng chính khác bao gồm Wallex, Excoino, Aban Tether và Bit24. Tất cả các sàn giao dịch địa phương này đều cần được cấp phép bởi các cơ quan quản lý và tuân thủ các quy định về chống rửa tiền và nhận diện khách hàng để hoạt động.
Theo báo cáo, phần lớn giao dịch tài sản tiền điện tử trong nước Iran được kết nối với thị trường quốc tế thông qua Nobitex hoặc các sàn giao dịch tương tự. Theo dữ liệu từ một tổ chức nghiên cứu, từ năm 2018 đến cuối năm 2022, Nobitex đã xử lý giao dịch trị giá 7,8 tỷ USD. Nobitex cũng đã khuyến khích khách hàng sử dụng một đồng tiền nhất định để thực hiện các giao dịch ẩn danh nhằm tránh rủi ro do các lệnh trừng phạt.
Trong lĩnh vực phát triển công nghệ blockchain, chính phủ Iran trong những năm gần đây cũng đã có những bước đi đáng chú ý. Đại diện tiêu biểu là hai dự án blockchain được chính phủ hỗ trợ: Kuknos và Borna. Mạng Kuknos được ra mắt vào năm 2019 bởi một công ty công nghệ liên kết của bốn ngân hàng lớn của Iran, với mã thông báo gốc của nó được sử dụng cho thanh toán nội bộ trong hệ thống ngân hàng. Cùng thời điểm đó, Ngân hàng Trung ương Iran đã hợp tác với một công ty blockchain để phát triển nền tảng Borna, cung cấp khung ứng dụng hỗ trợ blockchain cho các tổ chức tài chính. Điều này cho thấy, chính phủ Iran mong muốn tận dụng công nghệ blockchain để nâng cao hiệu quả và tính minh bạch của hệ thống tài chính.
Ngoài ra, có thông tin cho rằng Iran và Nga đang lên kế hoạch phát hành một loại stablecoin được hỗ trợ bởi vàng, nhằm phục vụ cho việc thanh toán thương mại giữa hai nước và tránh các lệnh trừng phạt tài chính. Cũng có báo cáo cho biết, Ngân hàng Trung ương Iran đang nghiên cứu phát hành đồng tiền kỹ thuật số của riêng mình "mã hóa Rial", và đã từng lên kế hoạch kết nối nó với các hệ thống thanh toán của các quốc gia khác.
Nhờ vào nguồn năng lượng phong phú, Iran đã công nhận ngành khai thác tiền điện tử là ngành hợp pháp vào năm 2018. Năm 2021, Iran chiếm khoảng 4,5% tổng công suất tính toán Bitcoin toàn cầu, sản xuất gần 1 tỷ USD Bitcoin mỗi năm, được sử dụng cho thương mại nhập khẩu và giảm bớt tác động của các lệnh trừng phạt. Chính phủ Iran cũng hoan nghênh điều này và thực hiện chính sách giá điện ưu đãi cho các mỏ tiền điện tử.
Tuy nhiên, do gánh nặng lưới điện từ các khoản trợ cấp năng lượng cao, cũng như yêu cầu quy định rằng các thợ mỏ phải nộp Bitcoin đã khai thác cho ngân hàng trung ương, nhiều mỏ đã chọn chuyển sang hoạt động ngầm hoặc hoạt động không theo quy định. Theo ước tính, đến năm 2024, tỷ lệ của Iran trong công suất Bitcoin toàn cầu đã giảm xuống khoảng 3,1%.
Chính sách: Từ mở cửa đến thắt chặt, thực hiện lệnh giới nghiêm giao dịch mã hóa
Chính sách quản lý tài sản tiền điện tử của chính phủ Iran đã cho thấy một xu hướng từ việc mở cửa sớm đến việc thắt chặt dần.
Kể từ năm 2018, Iran chính thức công nhận ngành khai thác tiền điện tử là một ngành hợp pháp, nhằm quy định hoạt động khai thác vốn đã phổ biến. Chính phủ đã ban hành các biện pháp, yêu cầu những thợ mỏ được cấp phép sử dụng thiết bị hiệu quả cao và chỉ được phép bán sản phẩm khai thác theo một mức giá nhất định cho ngân hàng trung ương, đồng thời phải trả tiền điện theo mức giá xuất khẩu. Giá điện thấp đã thu hút các thợ mỏ nước ngoài, bao gồm cả Trung Quốc, đến Iran đầu tư khai thác.
Tuy nhiên, mô hình "đổi năng lượng lấy coin" này đã nhanh chóng làm gia tăng tình trạng thiếu điện. Vào tháng 5 năm 2021, sau khi gặp phải một đợt mất điện lớn hiếm hoi vào mùa hè, Tổng thống Hassan Rouhani đã tuyên bố áp dụng lệnh cấm tạm thời đối với tất cả các hoạt động khai thác tài sản tiền điện tử trong bốn tháng, cho đến cuối tháng 9 năm đó, nhằm giảm tải cho lưới điện. Kể từ đó, vào mỗi mùa hè khi nhu cầu điện cao điểm, chính phủ đã từng tạm thời đóng cửa một số mỏ để đảm bảo cung cấp điện cho dân dụng.
Về mặt quản lý giao dịch, Ngân hàng Trung ương Iran đã cấm cá nhân sử dụng tài sản tiền điện tử khai thác nước ngoài để giao dịch trong nước từ năm 2020, tăng cường kiểm soát việc lưu thông tiền mã hóa. Sau năm 2022, các cơ quan quản lý Iran đã siết chặt các hạn chế đối với quảng cáo tiền mã hóa và bán máy khai thác. Vào tháng 12 năm 2024, chính quyền Iran đã ra lệnh cấm quảng bá máy khai thác tiền mã hóa và các khóa đào tạo liên quan trên internet, đồng thời yêu cầu các nền tảng thương mại điện tử chính gỡ bỏ nội dung quảng cáo liên quan. Cơ quan quản lý năng lượng cũng đã cho biết sẽ truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với việc khai thác bất hợp pháp.
Các biện pháp này cũng yêu cầu các mỏ tuân thủ chỉ được hoạt động khi nguồn cung điện dồi dào, không được phép sử dụng điện ngoài giờ cao điểm. Có thể thấy, với sự gia tăng sử dụng máy khai thác dẫn đến các vấn đề về điện và an ninh, chính phủ đã áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn đối với ngành khai thác. Đến cuối năm 2024, trọng tâm quản lý chuyển sang giao dịch mã hóa chính nó. Ngân hàng Trung ương Iran vào tháng 12 năm 2024 đã ban hành quy định mới nhằm cố gắng chặn các giao dịch đổi tiền giữa tài sản tiền điện tử và rial trên các trang web trong nước. Vào tháng 1 năm 2025, họ lại giới thiệu giao diện giao dịch được chỉ định bởi chính phủ, yêu cầu tất cả các sàn giao dịch trong nước phải kết nối với hệ thống quản lý thông qua kênh này, thuận tiện cho việc giám sát thông tin danh tính người dùng và luồng tiền.
Vào tháng 2 năm 2025, chính phủ Iran thậm chí đã công bố cấm phát hành quảng cáo tài sản tiền điện tử trên bất kỳ nền tảng và dịp nào. Ngay sau đó, sau sự cố hack Nobitex vào tháng 6, Ngân hàng Trung ương Iran đã tăng cường kiểm soát giao dịch mã hóa: Theo báo cáo, chính phủ Iran quy định các nền tảng mã hóa trong nước chỉ được phép hoạt động từ 10 giờ sáng đến 8 giờ tối (được gọi là "lệnh giới nghiêm giao dịch mã hóa"), nhằm nâng cao hiệu quả giám sát và hạn chế dòng vốn ra nước ngoài. Nhiều biện pháp hạn chế liên tục được đưa ra, một phần nào đó phản ánh sự cân nhắc của các cơ quan chức năng giữa thúc đẩy đổi mới và bảo đảm an toàn tài chính.
. Giáo lý Hồi giáo cấm mọi hình thức cho vay nặng lãi (Riba) và cờ bạc (Gharar), trong khi giao dịch tài sản tiền điện tử do có sự biến động mạnh mẽ và mang tính đầu cơ nhất định, đã bị một số phần tử bảo thủ nghi ngờ.
Lãnh đạo tối cao Iran Khamenei có thái độ tương đối mở đối với vấn đề này. Ông đã tuyên bố rõ ràng vào năm 2021 rằng việc mua bán và sản xuất Tài sản tiền điện tử "phải tuân thủ các luật và quy định của Cộng hòa Hồi giáo Iran" và không tự động bị coi là trái với giáo lý Hồi giáo. Nói cách khác, chỉ cần chính phủ cho phép, giao dịch tài sản kỹ thuật số thực hiện theo quy định không phải là "bất hợp pháp". Hơn nữa, Khamenei cũng đã kêu gọi giới tôn giáo đưa ra ý kiến về các vấn đề xã hội mới, bao gồm cả Tài sản tiền điện tử, để giữ cho luật pháp kịp thời với sự phát triển của thời đại.
Tuy nhiên, ý kiến của các học giả tôn giáo khác nhau không hoàn toàn nhất trí. Đại Ayatollah Makarem Shirazi nổi tiếng của Iran giữ lập trường thận trọng. Ông cho rằng các loại tiền điện tử như Bitcoin tồn tại "nhiều sự không chắc chắn", chẳng hạn như thiếu sự đảm bảo từ chính phủ, dễ bị lạm dụng, do đó giao dịch của chúng không phù hợp với yêu cầu của luật Hồi giáo. Một số lãnh đạo tôn giáo khác thì yêu cầu tín đồ tuân theo những giải thích giáo pháp sâu sắc hơn trong trường hợp pháp luật không rõ ràng.
Mặc dù chính phủ Iran không coi tài sản tiền điện tử là một điều cấm kỵ rõ ràng trong tôn giáo, nhưng trong thực tế lại nhấn mạnh rằng phải hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và quy định của quốc gia, tránh các hành vi đầu cơ thái quá. Quan điểm này phần nào cân bằng mâu thuẫn giữa giáo lý Hồi giáo và thực tiễn kinh tế hiện đại.
Dưới tác động của nhiều yếu tố kinh tế không chắc chắn, tài sản tiền điện tử vẫn thu hút sự chú ý của một lượng lớn thanh niên và những người làm trong ngành công nghệ ở Iran. Phân tích cho thấy, với sự phát triển của công nghệ thông tin, việc sử dụng điện thoại thông minh ngày càng phổ biến, cùng với việc Iran dần mở cửa giao tiếp với bên ngoài, ngưỡng tham gia giao dịch tiền kỹ thuật số của người dân bình thường đang giảm.
Một trong những trường hợp điển hình là vào mùa hè năm 2024, trò chơi kiếm tiền "Hamster Attack" trên một nền tảng nhắn tin tức thì đã gây bão tại Iran và thu hút sự chỉ trích từ các quan chức. Lúc đó, người phát ngôn của Trung tâm Không gian mạng Quốc gia Iran, Hossein Delirian, đã đưa ra cảnh báo, ông cho biết đã đọc được nhiều cuộc thảo luận của người dùng Iran trong nhiều nhóm siêu lớn gần đây, và cho rằng việc sử dụng trò chơi để khai thác Tài sản tiền điện tử đã trở thành môi trường thuận lợi cho tội phạm hacker.
Cuộc tranh cãi này cũng đã thu hút sự chú ý của giới tôn giáo, học giả dòng Shia nổi tiếng Ayatollah Nasser Makarem Shirazi đã mô tả Tài sản tiền điện tử là "nguồn gốc của nhiều bất lợi" và kêu gọi mọi người tránh chơi những trò chơi liên quan đến coin như "Hamster Fight".
Tham gia vào thị trường mã hóa đồng nghĩa với việc phải đối mặt với rủi ro. Các báo cáo chỉ ra rằng mức độ hiểu biết về mã hóa thấp ở Iran đã tạo ra cái bẫy cho những kẻ phạm tội: các vụ lừa đảo liên tiếp xảy ra, nhiều nhà đầu tư đã chịu thiệt hại lớn do mù quáng chạy theo xu hướng. Giao dịch ẩn danh trên thị trường chợ đen cũng đã đặt ra thách thức cho việc quản lý. Thêm vào đó, thị trường vốn đã biến động mạnh, lại thiếu sự bảo vệ pháp lý trưởng thành, khiến một số gia đình ở Iran tỏ ra thận trọng hoặc thậm chí do dự đối với loại tài sản này.
Tổng thể mà nói, mặc dù Tài sản tiền điện tử đang dần được chấp nhận rộng rãi hơn ở Iran, nhưng cuộc thảo luận xung quanh tính hợp pháp, an ninh và đạo đức của nó vẫn tiếp tục. Ngày nay, trong bối cảnh chính phủ Iran đã mạnh tay cắt giảm tốc độ internet và nhiều khu vực thậm chí còn xảy ra mất mạng, đối với người dân bình thường, có lẽ không ai quan tâm đến triển vọng phát triển của thị trường tiền điện tử so với những thực trạng khó khăn của chiến tranh và sự tồn vong của quốc gia.
![Thị trường tài sản tiền điện tử trở thành chiến trường mới trong cuộc chiến ngầm giữa Iran, bóng tối bao trùm thị trường tài sản tiền điện tử dưới chính quyền thần quyền])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-277a548209de7004cb0622fe0a5727cc.webp(
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
9 thích
Phần thưởng
9
5
Đăng lại
Chia sẻ
Bình luận
0/400
GasWaster
· 07-13 20:51
bruh 90m biến mất như các giao dịch eth thất bại... nobitex nên tối ưu hóa stack bảo mật của họ fr fr
Xem bản gốcTrả lời0
0xDreamChaser
· 07-11 05:15
Thời kỳ khó khăn, thần quyền cai trị
Xem bản gốcTrả lời0
SilentAlpha
· 07-11 05:15
Thể thao sao lại rơi vào thế giới tiền điện tử...
Xem bản gốcTrả lời0
SchrodingerProfit
· 07-11 05:13
Trừng phạt? Cướp tiền cũng có thể tìm lý do chính đáng như vậy.
Thị trường tiền điện tử Iran: Sự trỗi dậy dưới sự trừng phạt và những thách thức dưới chế độ thần quyền.
Tài sản tiền điện tử trở thành chiến trường mới của xung đột Israel, thị trường tài sản kỹ thuật số dưới thể chế thần quyền rơi vào bóng tối
Sự đối đầu giữa Iran và Israel đã lan sang lĩnh vực Tài sản tiền điện tử.
Vào ngày 18 tháng 6 năm 2025, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất của Iran, Nobitex, đã phải chịu một cuộc tấn công mạng gây sốc cho ngành. Một tổ chức hacker tự xưng là "Săn chim sẻ" đã vượt qua hệ thống phòng thủ của Nobitex, đánh cắp gần 90 triệu đô la tài sản. Tổ chức này tuyên bố Nobitex đã hỗ trợ chính phủ Iran lẩn tránh các lệnh trừng phạt quốc tế và tài trợ cho các hoạt động bất hợp pháp, và số tiền bị đánh cắp đã được chuyển vào các tài khoản mang thông tin chống Iran.
Tin tặc cũng đã đăng cảnh báo trên mạng xã hội: "Những cuộc tấn công mạng này là vì Nobitex đã trở thành một công cụ quan trọng cho chế độ Iran vi phạm lệnh trừng phạt. Hợp tác với cơ sở hạ tầng vi phạm lệnh trừng phạt của chế độ Iran sẽ khiến tài sản của bạn gặp rủi ro."
Sự kiện tấn công mạng nghiêm trọng này không chỉ tiết lộ thị trường Tài sản tiền điện tử khổng lồ của Iran, mà còn khiến mọi người nhận ra rằng: quốc gia duy nhất còn lại trên toàn cầu và đến nay vẫn thực hiện toàn diện chế độ thần quyền Hồi giáo, đã hòa nhập sâu sắc với ngành công nghiệp Tài sản tiền điện tử.
Động lực: Kênh tài chính dưới lệnh trừng phạt
Sự quan tâm của Iran đối với tài sản tiền điện tử chủ yếu xuất phát từ áp lực kinh tế và địa chính trị. Do phải đối mặt với các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt, các kênh tài chính thông thường của Iran bị hạn chế, thương mại quốc tế và chuyển tiền bị cản trở. Trong bối cảnh này, tài sản tiền điện tử được coi là một phương tiện thay thế.
Phân tích chỉ ra rằng tình hình kinh tế của quốc gia này cũng là một lý do quan trọng thúc đẩy sự phát triển của thị trường Tài sản tiền điện tử. Iran đã phải đối mặt với lạm phát cao và áp lực mất giá đồng tiền trong thời gian dài, đồng nội tệ rial liên tục yếu đi. Thị trường chứng khoán biến động mạnh, buộc nhiều người gửi tiền phải đầu tư vào Tài sản tiền điện tử để phòng ngừa rủi ro. Đối với người dân Iran bình thường, Tài sản tiền điện tử được coi là một công cụ giữ giá và đa dạng hóa tài sản, đặc biệt trong thời kỳ kinh tế bất ổn.
Theo báo cáo phân tích của công ty an ninh, tổng lượng Tài sản tiền điện tử chảy vào các sàn giao dịch lớn của Iran trong năm 2022 gần đạt 3 tỷ USD, trong đó Nobitex là nền tảng giao dịch lớn nhất của nước này, chiếm khoảng 87% thị phần. Các nền tảng chính khác bao gồm Wallex, Excoino, Aban Tether và Bit24. Tất cả các sàn giao dịch địa phương này đều cần được cấp phép bởi các cơ quan quản lý và tuân thủ các quy định về chống rửa tiền và nhận diện khách hàng để hoạt động.
Theo báo cáo, phần lớn giao dịch tài sản tiền điện tử trong nước Iran được kết nối với thị trường quốc tế thông qua Nobitex hoặc các sàn giao dịch tương tự. Theo dữ liệu từ một tổ chức nghiên cứu, từ năm 2018 đến cuối năm 2022, Nobitex đã xử lý giao dịch trị giá 7,8 tỷ USD. Nobitex cũng đã khuyến khích khách hàng sử dụng một đồng tiền nhất định để thực hiện các giao dịch ẩn danh nhằm tránh rủi ro do các lệnh trừng phạt.
Trong lĩnh vực phát triển công nghệ blockchain, chính phủ Iran trong những năm gần đây cũng đã có những bước đi đáng chú ý. Đại diện tiêu biểu là hai dự án blockchain được chính phủ hỗ trợ: Kuknos và Borna. Mạng Kuknos được ra mắt vào năm 2019 bởi một công ty công nghệ liên kết của bốn ngân hàng lớn của Iran, với mã thông báo gốc của nó được sử dụng cho thanh toán nội bộ trong hệ thống ngân hàng. Cùng thời điểm đó, Ngân hàng Trung ương Iran đã hợp tác với một công ty blockchain để phát triển nền tảng Borna, cung cấp khung ứng dụng hỗ trợ blockchain cho các tổ chức tài chính. Điều này cho thấy, chính phủ Iran mong muốn tận dụng công nghệ blockchain để nâng cao hiệu quả và tính minh bạch của hệ thống tài chính.
Ngoài ra, có thông tin cho rằng Iran và Nga đang lên kế hoạch phát hành một loại stablecoin được hỗ trợ bởi vàng, nhằm phục vụ cho việc thanh toán thương mại giữa hai nước và tránh các lệnh trừng phạt tài chính. Cũng có báo cáo cho biết, Ngân hàng Trung ương Iran đang nghiên cứu phát hành đồng tiền kỹ thuật số của riêng mình "mã hóa Rial", và đã từng lên kế hoạch kết nối nó với các hệ thống thanh toán của các quốc gia khác.
Nhờ vào nguồn năng lượng phong phú, Iran đã công nhận ngành khai thác tiền điện tử là ngành hợp pháp vào năm 2018. Năm 2021, Iran chiếm khoảng 4,5% tổng công suất tính toán Bitcoin toàn cầu, sản xuất gần 1 tỷ USD Bitcoin mỗi năm, được sử dụng cho thương mại nhập khẩu và giảm bớt tác động của các lệnh trừng phạt. Chính phủ Iran cũng hoan nghênh điều này và thực hiện chính sách giá điện ưu đãi cho các mỏ tiền điện tử.
Tuy nhiên, do gánh nặng lưới điện từ các khoản trợ cấp năng lượng cao, cũng như yêu cầu quy định rằng các thợ mỏ phải nộp Bitcoin đã khai thác cho ngân hàng trung ương, nhiều mỏ đã chọn chuyển sang hoạt động ngầm hoặc hoạt động không theo quy định. Theo ước tính, đến năm 2024, tỷ lệ của Iran trong công suất Bitcoin toàn cầu đã giảm xuống khoảng 3,1%.
Chính sách: Từ mở cửa đến thắt chặt, thực hiện lệnh giới nghiêm giao dịch mã hóa
Chính sách quản lý tài sản tiền điện tử của chính phủ Iran đã cho thấy một xu hướng từ việc mở cửa sớm đến việc thắt chặt dần.
Kể từ năm 2018, Iran chính thức công nhận ngành khai thác tiền điện tử là một ngành hợp pháp, nhằm quy định hoạt động khai thác vốn đã phổ biến. Chính phủ đã ban hành các biện pháp, yêu cầu những thợ mỏ được cấp phép sử dụng thiết bị hiệu quả cao và chỉ được phép bán sản phẩm khai thác theo một mức giá nhất định cho ngân hàng trung ương, đồng thời phải trả tiền điện theo mức giá xuất khẩu. Giá điện thấp đã thu hút các thợ mỏ nước ngoài, bao gồm cả Trung Quốc, đến Iran đầu tư khai thác.
Tuy nhiên, mô hình "đổi năng lượng lấy coin" này đã nhanh chóng làm gia tăng tình trạng thiếu điện. Vào tháng 5 năm 2021, sau khi gặp phải một đợt mất điện lớn hiếm hoi vào mùa hè, Tổng thống Hassan Rouhani đã tuyên bố áp dụng lệnh cấm tạm thời đối với tất cả các hoạt động khai thác tài sản tiền điện tử trong bốn tháng, cho đến cuối tháng 9 năm đó, nhằm giảm tải cho lưới điện. Kể từ đó, vào mỗi mùa hè khi nhu cầu điện cao điểm, chính phủ đã từng tạm thời đóng cửa một số mỏ để đảm bảo cung cấp điện cho dân dụng.
Về mặt quản lý giao dịch, Ngân hàng Trung ương Iran đã cấm cá nhân sử dụng tài sản tiền điện tử khai thác nước ngoài để giao dịch trong nước từ năm 2020, tăng cường kiểm soát việc lưu thông tiền mã hóa. Sau năm 2022, các cơ quan quản lý Iran đã siết chặt các hạn chế đối với quảng cáo tiền mã hóa và bán máy khai thác. Vào tháng 12 năm 2024, chính quyền Iran đã ra lệnh cấm quảng bá máy khai thác tiền mã hóa và các khóa đào tạo liên quan trên internet, đồng thời yêu cầu các nền tảng thương mại điện tử chính gỡ bỏ nội dung quảng cáo liên quan. Cơ quan quản lý năng lượng cũng đã cho biết sẽ truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với việc khai thác bất hợp pháp.
Các biện pháp này cũng yêu cầu các mỏ tuân thủ chỉ được hoạt động khi nguồn cung điện dồi dào, không được phép sử dụng điện ngoài giờ cao điểm. Có thể thấy, với sự gia tăng sử dụng máy khai thác dẫn đến các vấn đề về điện và an ninh, chính phủ đã áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn đối với ngành khai thác. Đến cuối năm 2024, trọng tâm quản lý chuyển sang giao dịch mã hóa chính nó. Ngân hàng Trung ương Iran vào tháng 12 năm 2024 đã ban hành quy định mới nhằm cố gắng chặn các giao dịch đổi tiền giữa tài sản tiền điện tử và rial trên các trang web trong nước. Vào tháng 1 năm 2025, họ lại giới thiệu giao diện giao dịch được chỉ định bởi chính phủ, yêu cầu tất cả các sàn giao dịch trong nước phải kết nối với hệ thống quản lý thông qua kênh này, thuận tiện cho việc giám sát thông tin danh tính người dùng và luồng tiền.
Vào tháng 2 năm 2025, chính phủ Iran thậm chí đã công bố cấm phát hành quảng cáo tài sản tiền điện tử trên bất kỳ nền tảng và dịp nào. Ngay sau đó, sau sự cố hack Nobitex vào tháng 6, Ngân hàng Trung ương Iran đã tăng cường kiểm soát giao dịch mã hóa: Theo báo cáo, chính phủ Iran quy định các nền tảng mã hóa trong nước chỉ được phép hoạt động từ 10 giờ sáng đến 8 giờ tối (được gọi là "lệnh giới nghiêm giao dịch mã hóa"), nhằm nâng cao hiệu quả giám sát và hạn chế dòng vốn ra nước ngoài. Nhiều biện pháp hạn chế liên tục được đưa ra, một phần nào đó phản ánh sự cân nhắc của các cơ quan chức năng giữa thúc đẩy đổi mới và bảo đảm an toàn tài chính.
. Giáo lý Hồi giáo cấm mọi hình thức cho vay nặng lãi (Riba) và cờ bạc (Gharar), trong khi giao dịch tài sản tiền điện tử do có sự biến động mạnh mẽ và mang tính đầu cơ nhất định, đã bị một số phần tử bảo thủ nghi ngờ.
Lãnh đạo tối cao Iran Khamenei có thái độ tương đối mở đối với vấn đề này. Ông đã tuyên bố rõ ràng vào năm 2021 rằng việc mua bán và sản xuất Tài sản tiền điện tử "phải tuân thủ các luật và quy định của Cộng hòa Hồi giáo Iran" và không tự động bị coi là trái với giáo lý Hồi giáo. Nói cách khác, chỉ cần chính phủ cho phép, giao dịch tài sản kỹ thuật số thực hiện theo quy định không phải là "bất hợp pháp". Hơn nữa, Khamenei cũng đã kêu gọi giới tôn giáo đưa ra ý kiến về các vấn đề xã hội mới, bao gồm cả Tài sản tiền điện tử, để giữ cho luật pháp kịp thời với sự phát triển của thời đại.
Tuy nhiên, ý kiến của các học giả tôn giáo khác nhau không hoàn toàn nhất trí. Đại Ayatollah Makarem Shirazi nổi tiếng của Iran giữ lập trường thận trọng. Ông cho rằng các loại tiền điện tử như Bitcoin tồn tại "nhiều sự không chắc chắn", chẳng hạn như thiếu sự đảm bảo từ chính phủ, dễ bị lạm dụng, do đó giao dịch của chúng không phù hợp với yêu cầu của luật Hồi giáo. Một số lãnh đạo tôn giáo khác thì yêu cầu tín đồ tuân theo những giải thích giáo pháp sâu sắc hơn trong trường hợp pháp luật không rõ ràng.
Mặc dù chính phủ Iran không coi tài sản tiền điện tử là một điều cấm kỵ rõ ràng trong tôn giáo, nhưng trong thực tế lại nhấn mạnh rằng phải hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và quy định của quốc gia, tránh các hành vi đầu cơ thái quá. Quan điểm này phần nào cân bằng mâu thuẫn giữa giáo lý Hồi giáo và thực tiễn kinh tế hiện đại.
Dưới tác động của nhiều yếu tố kinh tế không chắc chắn, tài sản tiền điện tử vẫn thu hút sự chú ý của một lượng lớn thanh niên và những người làm trong ngành công nghệ ở Iran. Phân tích cho thấy, với sự phát triển của công nghệ thông tin, việc sử dụng điện thoại thông minh ngày càng phổ biến, cùng với việc Iran dần mở cửa giao tiếp với bên ngoài, ngưỡng tham gia giao dịch tiền kỹ thuật số của người dân bình thường đang giảm.
Một trong những trường hợp điển hình là vào mùa hè năm 2024, trò chơi kiếm tiền "Hamster Attack" trên một nền tảng nhắn tin tức thì đã gây bão tại Iran và thu hút sự chỉ trích từ các quan chức. Lúc đó, người phát ngôn của Trung tâm Không gian mạng Quốc gia Iran, Hossein Delirian, đã đưa ra cảnh báo, ông cho biết đã đọc được nhiều cuộc thảo luận của người dùng Iran trong nhiều nhóm siêu lớn gần đây, và cho rằng việc sử dụng trò chơi để khai thác Tài sản tiền điện tử đã trở thành môi trường thuận lợi cho tội phạm hacker.
Cuộc tranh cãi này cũng đã thu hút sự chú ý của giới tôn giáo, học giả dòng Shia nổi tiếng Ayatollah Nasser Makarem Shirazi đã mô tả Tài sản tiền điện tử là "nguồn gốc của nhiều bất lợi" và kêu gọi mọi người tránh chơi những trò chơi liên quan đến coin như "Hamster Fight".
Tham gia vào thị trường mã hóa đồng nghĩa với việc phải đối mặt với rủi ro. Các báo cáo chỉ ra rằng mức độ hiểu biết về mã hóa thấp ở Iran đã tạo ra cái bẫy cho những kẻ phạm tội: các vụ lừa đảo liên tiếp xảy ra, nhiều nhà đầu tư đã chịu thiệt hại lớn do mù quáng chạy theo xu hướng. Giao dịch ẩn danh trên thị trường chợ đen cũng đã đặt ra thách thức cho việc quản lý. Thêm vào đó, thị trường vốn đã biến động mạnh, lại thiếu sự bảo vệ pháp lý trưởng thành, khiến một số gia đình ở Iran tỏ ra thận trọng hoặc thậm chí do dự đối với loại tài sản này.
Tổng thể mà nói, mặc dù Tài sản tiền điện tử đang dần được chấp nhận rộng rãi hơn ở Iran, nhưng cuộc thảo luận xung quanh tính hợp pháp, an ninh và đạo đức của nó vẫn tiếp tục. Ngày nay, trong bối cảnh chính phủ Iran đã mạnh tay cắt giảm tốc độ internet và nhiều khu vực thậm chí còn xảy ra mất mạng, đối với người dân bình thường, có lẽ không ai quan tâm đến triển vọng phát triển của thị trường tiền điện tử so với những thực trạng khó khăn của chiến tranh và sự tồn vong của quốc gia.
![Thị trường tài sản tiền điện tử trở thành chiến trường mới trong cuộc chiến ngầm giữa Iran, bóng tối bao trùm thị trường tài sản tiền điện tử dưới chính quyền thần quyền])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-277a548209de7004cb0622fe0a5727cc.webp(