Chó Shiba và mũ hồng: Từ huy hoàng đến biến mất của huyền thoại mã hóa

Vào ngày 5 tháng 8 năm 2025, một chiếc mũ len màu hồng bình thường sẽ lên sàn đấu giá. Chiếc mũ này từng là biểu tượng đặc trưng của Dogwifhat(WIF), từng dẫn đầu xu hướng trong thế giới mã hóa. Vào thời kỳ đỉnh cao, giá trị thị trường của WIF vượt quá 4 tỷ USD, cộng đồng thậm chí đã quyên góp gần 700.000 USD, muốn chiếu hình ảnh một chú chó Shiba đang đội chiếc mũ này lên màn hình khổng lồ ở Las Vegas.

Vào ngày 18 tháng 3 năm 2024, "Chó Shiba đeo mũ" này đã được đúc thành NFT và được đấu giá trên nền tảng nghệ thuật số. Vào thời điểm đó, một nhà giao dịch mã hóa nổi tiếng đã mua với giá cao 1210.759 ETH( khoảng 430 triệu USD), lập kỷ lục giao dịch cao thứ hai của nền tảng.

Tuy nhiên, chỉ một năm sau, chiếc mũ này lại phải đối mặt với việc đấu giá, nhưng rất ít người quan tâm. Trong bối cảnh sự bùng nổ của NFT đã qua đi và thị trường ảm đạm, những dự án nổi tiếng trước đây giờ đây lại gặp khó khăn. WIF, như một đồng mã hóa meme truyền thống, còn gặp phải tình cảnh tồi tệ hơn. Sau khi thông báo đấu giá được công bố, hầu như không có phản ứng nào trên mạng xã hội.

Từ sự chú ý của hàng triệu người đến sự thờ ơ của mọi người, câu chuyện của WIF tiết lộ một sự thật tàn khốc: trong thế giới Web3, bị lãng quên mới là cái chết thực sự. Cuộc đấu giá chiếc mũ này có thể là dấu ấn cuối cùng mà WIF để lại trong lịch sử mã hóa. Nhưng hành trình thăng trầm của nó, xứng đáng để mỗi dự án đang chiến đấu trên chiến trường sự chú ý này suy ngẫm.

Đường đi đến sự trỗi dậy của WIF

Cuối năm 2023, một bức ảnh đơn giản bắt đầu lan truyền trong圈 mã hóa: một con chó Shiba Inu đội mũ len màu hồng. Không ai có thể dự đoán rằng sự kết hợp có vẻ ngẫu nhiên này sẽ tạo ra hàng tỷ đô la giá trị thị trường trong vài tháng tới.

Sự bùng nổ của WIF không thể thiếu một nhân vật quan trọng là Ansem. Là một trong những lãnh đạo tư tưởng có ảnh hưởng nhất trong giới mã hóa, khi anh bắt đầu thường xuyên đề cập đến "chó mũ", phép màu đã xảy ra. Mỗi bài đăng trên mạng xã hội của anh như là một liều thuốc hồi sức cho thị trường, đưa WIF từ chỗ vô danh ra ánh đèn sân khấu của thế giới mã hóa.

Tốc độ trỗi dậy của WIF thật đáng kinh ngạc - chỉ trong 81 ngày, giá trị thị trường đã vượt mốc 1 tỷ USD. Sự cuồng nhiệt của cộng đồng vượt quá mọi tưởng tượng. Họ không chỉ hài lòng với việc lan truyền hình ảnh chú chó mũ trên mạng, mà còn muốn thực hiện một điều chưa từng có - chiếu WIF lên màn hình LED khổng lồ ở Las Vegas. Màn hình hình cầu lớn nhất thế giới này có hàng triệu người qua lại mỗi ngày, nếu chú chó mũ có thể xuất hiện trên đó, đó sẽ là khoảnh khắc biểu tượng nhất trong lịch sử đồng meme.

Tháng 3 năm 2024, chiến dịch crowdfunding với mục tiêu ban đầu là 650.000 USD đã đạt được chỉ sau vài ngày, và cuối cùng còn hoàn thành vượt mức với gần 700.000 USD. Các thành viên trong cộng đồng đã hào phóng ủng hộ, họ tin rằng đây không chỉ là một hoạt động marketing, mà còn là một bước quan trọng để WIF tiến vào thị trường chính. Mạng internet tràn ngập những cuộc thảo luận phấn khích, mọi người đang đếm ngược, mong chờ khoảnh khắc mà chiếc mũ chó sẽ thắp sáng bầu trời Las Vegas.

Ngày 31 tháng 3 năm 2024, sau khi chiến dịch gây quỹ này kết thúc, tâm lý thị trường đạt đỉnh, WIF đã thiết lập mức giá cao nhất lịch sử là 4,83 đô la. Trong thời kỳ điên cuồng đó, WIF dường như không có gì là không thể. Gần như mọi cộng đồng mã hóa đều đang bàn tán về chú chó Shiba đội mũ hồng này. Sức ảnh hưởng của Ansem, sự nhiệt tình của cộng đồng, và tâm lý FOMO của thị trường đã kết hợp hoàn hảo, thúc đẩy WIF đạt đến đỉnh cao của nó.

Đó là thời kỳ vàng của WIF, mỗi người nắm giữ đều tin rằng họ đang chứng kiến sự ra đời của một Doge mới. Mũ không chỉ đơn thuần là mũ, nó trở thành một biểu tượng văn hóa, một sự nhận diện bản thân, một niềm tin vào những khả năng vô hạn của thế giới mã hóa.

Cơn ác mộng Las Vegas của WIF

Bước ngoặt của số phận đến thật nhanh. Vào tháng 1 năm 2025, meme Trump xuất hiện như một lỗ đen hút đi tính thanh khoản của thị trường mã hóa. Ngay sau đó vào tháng 2, chính sách thuế mà Trump công bố đã gây ra sự không chắc chắn trong nền kinh tế vĩ mô, dẫn đến sự điều chỉnh mạnh mẽ của thị trường mã hóa. Trong đó, sự sụt giảm của các đồng meme đặc biệt nghiêm trọng. Đến nay, mặc dù các đồng coin chính đã trở lại vị trí cao, phần lớn các đồng meme vẫn đang vật lộn trong cái bẫy điều chỉnh sâu.

Cú sốc chết người nhất đến từ tháng 4 năm 2025. Tất cả bắt đầu từ những hy vọng giả tạo đầu năm - vào ngày 29 tháng 1, tài khoản chính thức của Dogwifhat đã phát hành đoạn giới thiệu dự án màn hình cầu vồng ở Las Vegas được mong đợi từ lâu, ngay lập tức thổi bùng nhiệt huyết của cộng đồng, WIF đã tăng vọt 34% trong vòng một tuần. Tuy nhiên, niềm vui không kéo dài lâu, bên điều hành màn hình cầu vồng nhanh chóng phát hành tuyên bố, rõ ràng cho biết "chưa bao giờ có cuộc thảo luận hợp tác kinh doanh nào với bất kỳ dự án mã hóa nào". Cơn nước lạnh này đã dập tắt hoàn toàn, sau khi tuyên bố phủ nhận được phát hành, WIF đã giảm gần 10% chỉ trong vòng một giờ.

Tồi tệ hơn, bên trong cộng đồng bắt đầu xuất hiện những mâu thuẫn nghiêm trọng. Một số thành viên đặt câu hỏi về tính minh bạch của dự án, yêu cầu mạnh mẽ công khai chi tiết sử dụng quỹ gây quỹ. Khủng hoảng niềm tin lan rộng như virus.

Sau gần một năm chờ đợi đầy gian nan, vào ngày 1 tháng 4 năm 2025, một trong những người khởi xướng kế hoạch cuối cùng đã công bố chính thức từ bỏ dự án và bắt đầu hoàn tiền. Gần 700.000 đô la huy động được, vô số ngày đêm mong đợi, cuối cùng chỉ trở thành mây khói. Lúc này, giá WIF đã giảm xuống mức thấp 0,42 đô la, sau khi tin tức về việc từ bỏ dự án được công bố, WIF lại một lần nữa lao dốc, thiết lập mức thấp nhất trong năm là 0,3 đô la. Cái đích cuối cùng này đã hoàn toàn đè bẹp niềm tin của cộng đồng. Ngay cả đội ngũ lập kế hoạch đứng sau WIF dường như cũng đã chọn từ bỏ.

Thêm vào đó, giọng nói của Ansem bắt đầu biến mất. Người từng là nhân vật lãnh đạo ý kiến nhắc đến WIF hàng ngày, dần dần chuyển sự chú ý sang các dự án khác. Sau vài tháng u ám, WIF dường như đã biến mất khỏi mạng. Những biểu tượng cảm xúc chó đội mũ từng tràn ngập không còn nữa, các cuộc thảo luận sôi nổi trong cộng đồng đã im lặng, ngay cả những người ủng hộ trung thành nhất cũng bắt đầu chuyển sang chiến tuyến khác.

Trong khi đó, các đồng meme khác lại đang tiến bộ mạnh mẽ trên từng đường đua của mình:

• Doge vẫn là vua không thể bị lay chuyển. Mỗi meme mới đều muốn trở thành và vượt qua Doge. CEO của Tesla chưa bao giờ ngừng tương tác với Doge, ông đã trở thành người đại diện tốt nhất cho Doge.
• Pepe đã chiếm lĩnh một vị thế khác với hình ảnh con ếch cổ điển. Pepe đã trở thành một phần của ngôn ngữ mạng nhờ vào hệ sinh thái biểu cảm phong phú.
• Pengu dựa vào cộng đồng NFT mạnh mẽ của Pudgy Penguins, và đã nhận được sự ưa chuộng từ một số tổ chức phố Wall. Pengu cũng đang nỗ lực mở rộng hệ sinh thái web2, gần đây đã công bố hợp tác với một công ty sản xuất hàng tiêu dùng theo xu hướng tại Trung Quốc. Đồng thời, họ cũng hoạt động tích cực trên nhiều nền tảng xã hội.

Các đồng meme thành công này đều có một đặc điểm chung: sức sống đa chiều. Chúng hoặc nhận được sự hỗ trợ từ những lãnh đạo ý kiến tiêu biểu, hoặc có khả năng sáng tạo mạnh mẽ từ cộng đồng, hoặc được công nhận bởi các tổ chức. Điều quan trọng nhất là, chúng đều xây dựng được một mạng lưới truyền thông đa dạng, không bị sụp đổ do sự biến mất của một sự hỗ trợ đơn lẻ.

So với điều đó, vấn đề WIF trở nên rõ ràng. Nó quá phụ thuộc vào sức ảnh hưởng cá nhân của Ansem, không xây dựng được hệ sinh thái nội dung của riêng mình, thiếu cơ chế đổi mới và cũng không thu hút được sự ưa chuộng của các tổ chức. Khi sự nóng lên ban đầu của nó suy giảm, nó không có bất kỳ hệ thống hỗ trợ nào để dựa vào.

Trong thời đại mà sự chú ý cực kỳ hiếm hoi này, một khi bạn bắt đầu bị lãng quên, việc muốn quay trở lại ánh đèn sân khấu gần như là một nhiệm vụ không thể. WIF đang trải qua quá trình tàn nhẫn này - từ sự chú ý của đám đông đến việc không ai quan tâm, chỉ trong vài tháng.

Mã hóa thế giới của sự thật tàn nhẫn

Kéo giá chính là công lý. Câu này mặc dù nghe có vẻ thô tục, nhưng lại chính xác tóm tắt bản chất của thị trường này. Trong thế giới tài chính truyền thống, chúng ta còn nói về cơ bản, nói về đầu tư giá trị, nói về chủ nghĩa dài hạn. Nhưng trong thế giới của các đồng meme, tất cả những khái niệm này được đơn giản hóa thành một con số: giá.

Giá tăng, mọi thứ đều đúng. Cộng đồng sôi động, các nhà lãnh đạo ý kiến tranh nhau giới thiệu, những người nắm giữ mới liên tục đổ về, vòng tuần hoàn tích cực bắt đầu hoạt động. Giá giảm, tất cả vấn đề sẽ được phơi bày. Cộng đồng bắt đầu nội chiến, các nhà lãnh đạo ý kiến lặng lẽ rời đi, tâm lý hoảng loạn lan rộng, vòng xoáy chết chóc theo đó mà đến.

Đối với WIF, nó đang đối mặt với hai vấn đề chết người:

Đầu tiên, không còn được nhớ đến nữa. Trong thế giới mã hóa, tốc độ thời gian gấp mười, gấp trăm lần so với thế giới thực. Những điểm nóng của ba tháng trước đây, ở đây đã trở thành lịch sử cổ xưa. Khi Ansem không còn đề cập đến WIF, khi cộng đồng không còn sáng tạo nội dung mới, khi khối lượng giao dịch bắt đầu suy giảm, WIF đã từ một "thì hiện tại" chuyển thành "thì quá khứ hoàn thành". Và trong thị trường này, nơi mà mọi người luôn đuổi theo cơ hội làm giàu tiếp theo, không ai quan tâm đến lịch sử.

Thứ hai, mất đi sức hấp dẫn của hiệu ứng tạo ra của cải. Việc gây quỹ cho dự án hình cầu không chỉ là một thất bại trong marketing, mà còn phơi bày một thực tế tàn nhẫn: khi giá giảm, ngay cả những thành viên cộng đồng trung thành nhất cũng trở nên thận trọng. Không có dòng vốn mới, thì không có động lực tăng giá; không có tăng giá, thì không thể thu hút vốn mới. Đây là một tình huống không có lời giải.

Sự thật sâu sắc hơn là, trong thời đại kinh tế chú ý này, sự sống và cái chết của meme coin thường chỉ nằm trong một ý nghĩ. Một động thái có thể tạo ra một đồng coin gấp trăm lần, một lần thất bại có thể hủy hoại tất cả nỗ lực. Ở đây không có sự suy giảm từ từ, chỉ có sự sụp đổ đột ngột.

Câu chuyện về WIF là hình ảnh thu nhỏ của vô số đồng meme. Chúng giống như những ngôi sao băng lướt qua bầu trời thế giới mã hóa, chiếu sáng một góc nào đó trong chốc lát, rồi nhanh chóng biến mất vào bóng tối. Một số ít may mắn có thể trở thành những ngôi sao, nhưng hầu hết chỉ có thể chấp nhận số phận bị lãng quên.

Đây là quy tắc sinh tồn của thế giới mã hóa: giữ được sự liên quan, hoặc chết. Không có lựa chọn nào ở giữa.

Bị lãng quên mới là cái chết thực sự

Vào ngày 5 tháng 8, chiếc mũ len màu hồng đó sẽ tìm kiếm chủ nhân mới.

Khoảnh khắc búa đấu giá hạ xuống, có lẽ sẽ là chú thích cuối cùng mà WIF để lại trong lịch sử mã hóa. Theo một cách nào đó, số phận của chiếc mũ này mang tính châm biếm - nó từng đại diện cho hàng tỷ đô la giá trị thị trường, tượng trưng cho ước mơ của một cộng đồng, giờ đây lại phải thông qua đấu giá để tìm kiếm ý nghĩa tồn tại.

Nhưng kết cục này chính là minh chứng cho quan điểm mà chúng ta đã nêu từ đầu: trong thế giới Web3, việc bị quên lãng mới là cái chết thật sự. Chiếc mũ có thể được đấu giá, được sưu tầm, được đặt vào tủ trưng bày của một bảo tàng nào đó. Nhưng WIF, như một meme, một biểu tượng văn hóa, một loại tiền mã hóa, độ hot của nó đã dần phai nhạt. Không phải vì mã gặp vấn đề, không phải vì bị tấn công bởi hacker, mà là vì mọi người không còn nhớ đến nó nữa.

Đây là một thời đại mà sự chú ý còn khan hiếm hơn cả vàng. Mỗi ngày đều có những dự án mới ra đời, những câu chuyện mới được kể, và những huyền thoại về sự giàu có mới đang được truyền bá. Trong vòng xoay không ngừng nghỉ này, chỉ có những dự án có thể liên tục chiếm lĩnh tâm trí của mọi người mới có thể sống sót. Những dự án khác, dù đã từng huy hoàng đến đâu, sẽ bị dòng chảy của thời gian cuốn trôi.

Thú vị là, NFT như một sản phẩm của thời đại trước, lại thể hiện sức sống mạnh mẽ hơn trong chu kỳ này với meme coin là chủ đạo. Ngay cả trong mùa đông NFT, một số dự án NFT nổi tiếng vẫn có thể tạo ra chủ đề từ những tin tức cấp phép IP thỉnh thoảng, có một số series thỉnh thoảng lại giao dịch với giá trên trời, và một số dự án sẽ trở lại tầm mắt công chúng nhờ việc phát hành đồ chơi thực. Các đội ngũ của những dự án này vẫn đang làm việc, cộng đồng vẫn giữ vững, họ đã thành công trong việc mở ra một con đường máu, liên tục tạo ra giá trị thương mại và lợi nhuận thực tế.

So với, các đồng meme chủ yếu là sản phẩm của sự phát triển hoang dã. Chúng thường không có cấu trúc đội ngũ rõ ràng, không có kế hoạch kinh doanh lâu dài, và khó có thể cạnh tranh với dòng chính.